EPN
မြစ်ကြီးနား၊ အောက်တိုဘာ ၃၀
ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း ကင်ဆာရောဂါ ဖြစ်ပွားမှုနှုန်း လျော့နည်းကျဆင်းစေရန် လူမှုအဖွဲ့အစည်း တစ်ခုဖြစ်သည့်ရှိုင်းဟုပ် ပရဟိတဖောင်ဒေးရှင်း (Shine Hope)မှ ရေရှည်စီမံချက်အနေဖြင့် (၁၀)နှစ်ချမှတ်ကာ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ယင်းအဖွဲ့အစည်းမှ သိရသည်။
အဆိုပါစီမံချက်ကာလကို ယခုနှစ်တွင် စတင် အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်နေပြီ ဖြစ်ပြီး ရေတိုစီမံချက် တစ်နှစ်မှ သုံးနှစ်အထိချမှတ်ထားပြီး ယင်းရေတို စီမံချက်ကာလ အတွင်းတွင် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိမြို့နယ်အလိုက်အသိပညာပေးဟောပြောပွဲများပြုလုပ်ခြင်း၊စားသုံးသူရေးရာဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခြင်း တို့ကို ဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ယင်းအဖွဲ့အစည်းမှ တာဝန်ရှိတစ်သူဦးဖြစ်သူ ဒေါ်စန္ဒာခင်က ဆိုသည်။
“ဒီကချင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာက အခုဆိုရင်သုံးလထဲမှာဘဲ အသိပညာပေးတာနဲ့ ဆွေးနွေးပွဲတွေ ပြုလုပ်တာ အကြိမ် ငါးဆယ်လောက်ရှိပါပြီ။ ကင်ဆာဖြစ်ပွားနှုန်းတွေလျော့နည်းကျဆင်းအောင်ပေါ့။”ဟု ဒေါ်စန္ဒာခင်က ပြောသည်။
အဆိုပါ ဆွေးနွေးပွဲများကို လက်ရှိတွင် မြစ်ကြီးနားမြို့နယ်၊ ဝိုင်းမော်မြို့နယ်၊မိုးကောင်းမြို့နယ်တို့တွင် ပြုလုပ်ပေးနိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်ပြီး ရေတိုသတ်မှတ်ကာလ အတွင်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများပြုလုပ်ပြီးပါက အိမ်ထောင်စုအလိုက်ကွင်းဆင်းကာ ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုကိုဖြစ်စေနိုင်သည့်အစားအသောက်များအား စစ်ဆေးမှုများပြုလုပ်ပြီး အတတ်နိုင်ဆုံး ထိန်းချုပ်မှုများပြုလုပ်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ယင်းအဖွဲ့အစည်းမှ သိရသည်။
“သူတို့ကို အသိပညာပေးလိုက်တာက တစ်ပိုင်း ငါးဆယ်ရာခိုင်နှုန်းပေါ့။ နောက်ပြီးအဲ့ဒီကင်ဆာဖြစ်နေတဲ့ အပိုင်းမှာကြတော့ဓါတုပစ္စည်းတွေနဲ့အစားအသောက်တွေထဲမှာပါဝင်နေတဲ့ အပိုင်းရှိတယ်။ အဲ့ဒီိအပိုင်းမှာ အစားအသောက်တွေမှာ ဆေးကြောလို့ရတဲ့ ဓာတုပစ္စည်းတွေကို ဆေးကြောပေးတဲ့ ပစ္စည်းတွေကိုလှူဒါန်းမယ်။ ဓာတုပစ္စည်းတွေကို ဆေးပြီးတော့ စားသောက်လို့ရမယ့်ဆေးမုန့်တွေကို မိသားစုအလိုက် လှူဒါန်းမယ်”ဟု ဒေါ်စန္ဒာခင်က ပြောသည်။
လက်ရှိ ကချင်ပြည်နယ်တွင်အဖြစ်အများဆုံး ကင်ဆာမှာ အမျိုးသမီး ရင်သားကင်ဆာဖြစ်ပြီး ဒုတိယ အဖြစ်အများဆုံးမှာ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာနှင့် ဥအိမ်ကင်ဆာတို့ ဖြစ်ကြောင်း ကချင်ပြည်နယ် ပြည်နယ်ကျန်းမာရေး ဦးစီးဌာန၊ ကင်ဆာဌာနတွင် ပြုစုထားသည့် စာရင်းများအရသိရသည်။
“ဒီကချင်ပြည်နယ်မှာက ကင်ဆာရောဂါနှင့်ပတ်သက်တဲ့ လူနာတွေ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ်ပိုပိုများလာ တယ်။” ဟုကချင်ပြည်နယ်ကင်ဆာဌာနမှ အထူးကုဆရာဝန်ဒေါက်တာ S.နော်ထန်အောင်က ပြောပြသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ ၁၉၃နိုင်ငံအနက် ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ပွားမှုအမြင့်ဆုံးအဆင့်အဖြစ် အဆင့်သုံးနေရာတွင် သုံးနှစ်ဆက်တိုက် သတ်မှတ်ခြင်းခံရသည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။
လွမ်းအောင်
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းေအာင္ ရိႈင္းဟုပ္ပရဟိတေဖာင္ေဒးရွင္းမွ ၁၀ ႏွစ္စီမံခ်က္ျဖင့္႔ ေဆာင္ရြက္မည္
EPN
ျမစ္ႀကီးနား၊ ေအာက္တိုဘာ ၃၀
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းေစရန္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုျဖစ္သည့္ရိႈင္းဟုပ္ ပရဟိတေဖာင္ေဒးရွင္း (Shine Hope)မွ ေရရွည္စီမံခ်က္အေနျဖင့္ (၁၀)ႏွစ္ခ်မွတ္ကာ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းအဖြဲ႔အစည္းမွ သိရသည္။
အဆိုပါစီမံခ်က္ကာလကို ယခုႏွစ္တြင္ စတင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ေနၿပီ ျဖစ္ၿပီး ေရတိုစီမံခ်က္ တစ္ႏွစ္မွ သံုးႏွစ္အထိခ်မွတ္ထားၿပီး ယင္းေရတို စီမံခ်က္ကာလ အတြင္းတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရိွၿမိဳ႔နယ္အလိုက္အသိပညာေပးေဟာေျပာပြဲမ်ားျပဳလုပ္ျခင္း၊စားသံုးသူေရးရာဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးျခင္း တို႔ကို ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းအဖြဲ႔အစည္းမွ တာဝန္ရိွတစ္သူဦးျဖစ္သူ ေဒၚစႏၵာခင္က ဆိုသည္။
“ဒီကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းမွာက အခုဆိုရင္သံုးလထဲမွာဘဲ အသိပညာေပးတာနဲ႔ ေဆြးေနြးပြဲေတြ ျပဳလုပ္တာ အႀကိမ္ ငါးဆယ္ေလာက္ရိွပါၿပီ။ ကင္ဆာျဖစ္ပြားႏႈန္းေတြေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းေအာင္ေပါ့။”ဟု ေဒၚစႏၵာခင္က ေျပာသည္။
အဆိုပါ ေဆြးေနြးပြဲမ်ားကို လက္ရိွတြင္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႔နယ္၊ ဝိုင္းေမာ္ၿမိဳ႔နယ္၊မိုးေကာင္းၿမိဳ႔နယ္တို႔တြင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့ၿပီျဖစ္ၿပီး ေရတိုသတ္မွတ္ကာလ အတြင္း ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးမႈမ်ားျပဳလုပ္ၿပီးပါက အိမ္ေထာင္စုအလိုက္ကြင္းဆင္းကာ ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈကိုျဖစ္ေစႏိုင္သည့္အစားအေသာက္မ်ားအား စစ္ေဆးမႈမ်ားျပဳလုပ္ၿပီး အတတ္ႏိုင္ဆံုး ထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ားျပဳလုပ္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းအဖြဲ႔အစည္းမွ သိရသည္။
“သူတို႔ကို အသိပညာေပးလိုက္တာက တစ္ပိုင္း ငါးဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းေပါ့။ ေနာက္ၿပီးအဲ့ဒီကင္ဆာျဖစ္ေနတဲ့ အပိုင္းမွာၾကေတာ့ဓါတုပစၥည္းေတြနဲ႔အစားအေသာက္ေတြထဲမွာပါဝင္ေနတဲ့ အပိုင္းရိွတယ္။ အဲ့ဒီိအပိုင္းမွာ အစားအေသာက္ေတြမွာ ေဆးေၾကာလို႔ရတဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြကို ေဆးေၾကာေပးတဲ့ ပစၥည္းေတြကိုလႉဒါန္းမယ္။ ဓာတုပစၥည္းေတြကို ေဆးၿပီးေတာ့ စားေသာက္လို႔ရမယ့္ေဆးမုန္႔ေတြကို မိသားစုအလိုက္ လႉဒါန္းမယ္”ဟု ေဒၚစႏၵာခင္က ေျပာသည္။
လက္ရိွ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္အျဖစ္အမ်ားဆံုး ကင္ဆာမွာ အမ်ိဳးသမီး ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ၿပီး ဒုတိယ အျဖစ္အမ်ားဆံုးမွာ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာႏွင့္ ဥအိမ္ကင္ဆာတို႔ ျဖစ္ေၾကာင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ ျပည္နယ္က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာန၊ ကင္ဆာဌာနတြင္ ျပဳစုထားသည့္ စာရင္းမ်ားအရသိရသည္။
“ဒီကခ်င္ျပည္နယ္မွာက ကင္ဆာေရာဂါႏွင့္ပတ္သက္တဲ့ လူနာေတြ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ပိုပိုမ်ားလာ တယ္။” ဟုကခ်င္ျပည္နယ္ကင္ဆာဌာနမွ အထူးကုဆရာဝန္ေဒါက္တာ S.ေနာ္ထန္ေအာင္က ေျပာျပသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမ႓ာ့ႏိုင္ငံ ၁၉၃ႏိုင္ငံအနက္ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားမႈအျမင့္ဆံုးအဆင့္အျဖစ္ အဆင့္သံုးေနရာတြင္ သံုးႏွစ္ဆက္တိုက္ သတ္မွတ္ျခင္းခံရသည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။
လြမ္းေအာင္