အစ်စရေးက မွပွေငျထိုးစဈဆငျဖို့ ပွငျဆငျနပွေီး ဂါဇာဟာ အရငျလိုရှိတော့မှာ မဟုတျဘူးလို့ အစ်စရေးကာကှယျရေးဝနျကွီးပွော
EPN
နိုငျငံတကာ၊ အောကျတိုဘာ ၁၁
အစ်စရေးကာကှယျရေးဝနျကွီး Yoav Gallant က မွပွေငျထိုးစဈနဲ့ စဈပှဲကို အရှိနျမွှင့ျမယျလို့ ကတိပွုခဲ့ကွောငျး ရိုကျတာသတငျးက ဖောျပွခဲ့ပွီး ဝနျကွီးက “ဟားမတျဈက အပွောငျးအလဲကို လိုခငြျနတေယျဆိုတော့ တဈခုတော့ရမှာပါ၊ ဒါကတော့ ဂါဇာကမျးမွောငျမှာအရငျက ရှိခဲ့တာတှေ နောကျရှိတော့မှာ မဟုတျဘူး” လို့ ပွောပါတယျ။
အစ်စရေးက ဂါဇာနယျစပျတဈလြောကျ ပွနျလညျထိနျးခြုပျနိုငျခဲ့ပွီး မွပွေငျထိုးစဈဆငျဖို့ အတှကျ တပျဖှဲ့ဝငျ ၃၀၀,၀၀၀ ခန့ျ စုစညျးကာ အစ်စရေးအစိုးရက ပေးတဲ့မဈရှငျကို လုပျဆောငျဖို့ စောင့ျဆိုငျးနတေယျလို့ အစ်စရေးကာကှယျရေးဝနျကွီးဌာနက ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူက ပွောပါတယျ။
“ဂါဇာကမျးမွှောငျနဲ့ နီးတဲ့ ဒီဒသေတှမှော ကနြောျတို့ တပျဖွန့ျထားပါပွီ ကနြောျတို့ရဲ့ ခွလေငြျတပျ၊ သံခပြျကာတပျ၊ အမွောကျတပျတှနေဲ့ အရနျတပျက တခွားစဈသား အရအေတှကျ ၃၀၀,၀၀၀ လောကျကို စလှေတျထားပွီဖွဈပါတယျ။ အစိုးရက ပေးအပျထားတဲ့ မဈရှငျကို လုပျဆောငျဖို့ ကြှနျတောျတို့ အဆငျသင့ျဖွဈနပေါပွီ” လို့ အစ်စရေးကာကှယျရးဝနျကွီးဌာန ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူက ပွောပါတယျ။
ဟားမတျဈအဖှဲ့ဟာ အစ်စရေးကို ဒုံးကညြျတှနေဲ့ ဆကျလကျပဈခတျနသေလို အစ်စရေးတပျဖှဲ့တှဟော
လကျဘနှနျအခွစေိုကျ ဟဈဇျဘိုလာ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှနေဲ့လညျး အပွနျအလှနျပဈခတျမှုပွုလုပျနတေယျလို့ သိရပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ဆီးရီးယားက ပဈလှှတျခဲ့တဲ့ တှကေလဲ အစ်စရေးနိုငျငံအတှငျးကို အငျ်ဂနေ့ကကရြောကျခဲ့တယျလို့ အစ်စရေးစဈတပျက ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
စနနေေ့က ဒုံးကညြျပေါငျး ၅၀၀၀ ကြောျပဈခတျမှုနဲ့ စတငျခဲ့တဲ့ ဟားမတျဈတှရေဲ့ တိုကျခိုကျမှုကို တုံ့ပွနျဖို့အတှကျ အစ်စရေးပေါျ အမရေိကနျ သမ်မတ ဂြိုးဘိုငျဒငျက ထောကျခံမှုကို နှဈဆတိုးလိုကျတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
ဂါဇာကမျးမွောငျဒသေကို အစ်စရေးတပျဖှဲ့တှကေ လေးညဆကျတိုကျ ဆကျတိုကျ ထိုးစဈဆငျခဲ့ပွီး အနညျးဆုံး ပါလကျစတိုငျး ၉၅၀ ကြောျ သဆေုံးကာ အစ်စရေးမှာ ၁,၂၀၀ အထိ သဆေုံးခဲ့တယျလို့ အယျဂြားဇီးယားက ဖောျပွထားပါတယျ။
ဂါဇာမှာရှိတဲ့ ကယျဆယျရေးသမားတှဟော အသကျရှငျကနြျရဈသူတှကေို ရှာဖှဖေို့ ရုနျးကနျနရေပွီး ပွငျပက လူသားခငြျးစာနာထောကျထားအဖှဲ့တှကေ စားနပျရိက်ခာ၊ ရနေဲ့ ထောကျပံ့မှုတှကေိုပို့ဆောငျဖို့ တောငျးဆိုခဲ့ပမေယ့ျ အစ်စရေးက ငွငျးဆိုခဲ့ပါတယျ။
ဂါဇာကမျးမွောငျဒသေကို လြှပျစဈဓာတျအားပေးနတေဲ့ ကုမ်ပဏီဟာ လောငျစာကုနျသှားပွီဖွဈတဲ့အတှကျ လူပေါငျး ၂ သနျးကြောျနထေိုငျတဲ့ ပါလကျစတိုငျးနယျမွမှော လြှပျစဈဓာတျအား ပွတျတောကျသှားပွီဖွဈကွောငျး သိရပါတယျ။
ဟားမတျဈ အကွီးအကဲဟောငျးက အောကျတိုဘာ ၁၃ ရကျနေ့မှာ အာရပျနဲ့ အစ်စလမျမဈကမ်ဘာတလှှား ဆန်ဒပွပှဲတှေ ပွုလုပျဖို့ တောငျးဆိုခဲ့တယျလို့ ရိုကျတာသတငျးက ဖောျပွထားပါတယျ။
တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ဂါဇာကမျးမွောငျဒသေမှာ လူပေါငျး ၂၆၀,၀၀၀ ကြောျ အိုးမဲ့အိမျမဲ့ဖွဈနကွေရပွီး ၁၇၅,၀၀၀ ကြောျဟာ ကုလသမဂ်ဂဖှင့ျလှဈထားတဲ့ စာသငျကြောငျး ၈၈ ကြောငျးမှာ ခိုလုံနရေတယျလို့ ကုလသမဂ်ဂက ပွောပါတယျ။
ရုရှားသမ်မတ ဗလာဒီမာပူတငျက နောကျဆုံးအစ်စရေး-ဟားမတျဈစဈပှဲနဲ့ ပတျသကျလို့ သူ့ရဲ့ ပထမဆုံး မှတျခကြျကိုထုတျပွနျခဲ့ပွီး ဒါဟာ အမရေိကနျရဲ့ မအောငျမွငျတဲ့ နိုငျငံခွားရေးမူဝါဒရလဒျအဖွဈ ဖောျပွခဲ့ပါတယျ။
“ဒါက အရှေ့အလယျပိုငျးမှာ အမရေိကနျရဲ့ မူဝါဒတှေ ပကြျကှကျမှုရဲ့ ကှကျကှကျကှငျးကှငျး ဥပမာတဈခုပါပဲလို့ တောျတောျမြားမြားက သဘောတူကွပါလိမ့ျမယျ။ ဝမျးနညျးစရာကောငျးတာက နှဈဖကျစလုံးက လကျခံနိုငျမယ့ျ အပေးအယူတှကေို မရှာဖှဘေဲ ဆန့ျကငြျဘကျအနနေဲ့ နှဈဖကျစလုံးကို ဖိအားတှပေေးဖို့ သူတို့ရဲ့ကိုယျပိုငျအမွငျကို တှနျးအားပေးဖို့ ကွိုးစားခဲ့တာပါ” လို့ ပူတငျက ပွောပါတယျ။
လှတျလပျသော ပါလကျစတိုငျးနိုငျငံ ထူထောငျဖို့ မြှောျမှနျးထားတဲ့ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံ ဆုံးဖွတျခကြျတှကေို လစြျလြူရှုကာ အမရေိကနျက ပါလကျစတိုငျးပွညျသူတှရေဲ့ အရေးကွီးတဲ့ အကြိုးစီးပှားကို ထည့ျသှငျးစဉျးစားဖို့ ပကြျကှကျခဲ့တယျလို့ ပူတငျက ပွောပါတယျ။
အစ်စရေးရဲ့ လကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုအတှငျး ဟားမတျဈတပျမှူး မိုဟာမကျဒီ့ဖျရဲက အဈကိုဖွဈသူ သဆေုံးခဲ့ကွောငျး ဟားမတျဈအဖှဲ့နဲ့ ဆကျနှယျတဲ့ မီဒီယာတှကေ ဖောျပွခဲ့ပါတယျ။
ဂါဇာကမျးမွောငျဒသေကို အစ်စရေးတို့ရဲ့ လကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုကွောင့ျ အနညျးဆုံး ကလေးငယျ ၂၆၀ ဦး သဆေုံးခဲ့တယျလို့ ပါလကျစတိုငျး ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျထားပါတယျ။
အစ်စရေးနဲ့ ပါလကျစတိုငျးနယျမွကေနေ ထှကျခှာလိုတဲ့ နိုငျငံသားတှကေို ပွနျလညျခေါျယူဖို့ လယောဉျခွောကျစငျးကို ဘရာဇီးလျအစိုးရက စီစဉျနတေယျလို့ သိရပါတယျ။
နိုငျဂြီးရီးယားက ခရဈယာနျဘုရားဖူးခရီးစဉျနဲ့ အစ်စရေးနိုငျငံကို ရောကျရှိသှားခဲ့ပွီးနောကျ စဈပှဲစတငျခြိနျမှာ ဂြောျဒနျနိုငျငံကို ထှကျပွေးသှားခဲ့တဲ့ နိုငျငံသား ၃၀၀ ကြောျကို ပွနျလညျခေါျယူနိုငျခဲ့ပါတယျ။
ဆှဈဇာလနျ၊ စပိနျ၊ တောငျကိုရီးယားနဲ့ ကနဒေါအစိုးရတှကေလညျး သူတို့နိုငျငံသားတှေ နရေပျပွနျနိုငျဖို့ အထူးလယောဉျတှေ စီစဉျပေးခဲ့ကွတယျလို့ သိရပါတယျ။
Ref; aljazeera